Έκθεση στο Λύκειο Ελληνίδων Σύρου

Έκθεση στο ΛΥΚΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ ΣΥΡΟΥ

«Μεταξωτά, Δαντέλες και Φλουριά»,

τον Αύγουστο 2023

Κείμενο, φωτογραφίες, Χρήστου Θανόπουλου

Την Κυριακή 6 Αυγούστου 2023, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης «Μεταξωτά, Δαντέλες και Φλουριά», στην κεντρική αίθουσα του Λυκείου Ελληνίδων Σύρου. Παρουσιάστηκαν δημιουργίες της Χοροδιδασκάλου κ. Μαρίας Κορφιάτου. Πρόκειται για μια σειρά μικρογραφιών από φορεσιές και κεφαλοδεσίματα της ιματιοθήκης εθνικών ενδυμασιών του Λ.Ε.Σ. και της λαογραφικής του βιβλιοθήκης, που δημιούργησε η κ. Κορφιάτου, σε ένα διάστημα τριών ετών, ξεκινώντας από τις δύσκολες μέρες της πανδημίας. Επίσης, κατασκεύασε και ακριβή αντίγραφα ή παραλλαγές παραδοσιακών κοσμημάτων.

Η πρώτη κατασκευή αφορούσε την κούκλα και το μπούστο της Κερκυραϊκής Νυφικής ενδυμασίας. (Ο Τορκός με την μπόλια). Ακολούθησαν και οι άλλες περιοχές του ελληνικού χώρου (Πάρος, Αστυπάλαια, Τήνος, Θράκη, Κρήτη, Μικρά Ασία, Πόντος, κ.α.). Στη φορεσιά της Κούλουρης (Σαλαμίνας) ο κεφαλόδεσμος περιλαμβάνει φεσάκι με τάσι (κόσμημα) και μπόλια (μεταξωτό μαντήλι). Οι Πόντιες φορούσαν στο κεφάλι το Τεπελίκ ή Τάπλα (καπελάκι εξωτερικά με τσόχα ή βελούδο, χρυσά φλουριά, εσωτερικά σκληρό χαρτόνι), που δένονταν στο κεφάλι με δύο κορδέλες. Ο Λευκαδίτικος Νυφιάτικος κεφαλόδεσμος αποτελείται από το δέμα, το κεφαλοπάνι και το φέσι συμπληρώνεται από το κεφαλοδέτι (στεφανωτή πλεξίδα). Στη Μύκονο φορούσαν το μεταξωτό μαντήλι δεμένο πάνω σε ένα άλλο πιο χοντρό, σαν υποστήριγμα, ώστε να έχει όγκο. Πολύ πλούσια η διακόσμηση του κεφαλόδεσμου της νύφης από την Αστυπάλαια, με το χρυσομάντηλο. Η Θρακιώτισσα φοράει τη χαρακτηριστική κοκκινο-πράσινη-κιτρινόμαυρη μαντήλα, που στερεώνεται στη μπάπκα, ένα κόσμημα με φλουριά. Περίτεχνος ο κεφαλόδεσμος σαν περικεφαλαία «κατσούλι», του Ρουμλουκιού (Παλαιού Γιδά, Ημαθείας), που περιλαμβάνει δύο άσπρα μαντήλια, τον νταρμά, το τσεμπέρι και το μαύρο μαφέσι.

Όσες ενδυμασίες δεν υπήρχαν στην ιματιοθήκη του Λ.Ε.Σ., εντοπίστηκαν από τις αντίστοιχες στο Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα, καθώς και από φωτογραφίες σε βιβλία. Χρησιμοποιήθηκαν τα ίδια υφάσματα με αυτά των αυθεντικών ενδυμασιών. Είναι αξιοθαύμαστη η πιστή αναπαραγωγή, η καλλιτεχνική απόδοση και η ποικιλία των έργων. Η συλλογή είτε θα παραμείνει στην κατοχή της κ. Κορφιάτου, είτε θα δωρηθεί εν μέρει ή εν τω συνόλω της στο υπό κατασκευήν Λαογραφικό Μουσείο του Λ.Ε.Σ. και στο Λ.Ε.Σ. Όπως τόνισε και η Πρόεδρος του Λ.Ε.Σ. κ. Χριστίνα Λιγοψυχάκη-Δενδρινού, είναι ένας πολύ καλός τρόπος ώστε να προσεγγίσει το ευρύ κοινό και ιδιαίτερα η νεολαία, τους θησαυρούς του Λ.Ε.Σ. και της ελληνικής παράδοσης.

Πολύ ωραία και ευφάνταστη η παρουσίαση της έκθεσης. Σε ένα ξεχωριστό τραπέζι υπήρχαν οι τρέσες, οι χρυσοκλωστές, τα υφάσματα και όλα τα υλικά των δημιουργιών. Τα εγκαίνια τίμησαν με την παρουσία τους το Δ.Σ. του Λ.Ε.Σ., ο υποψήφιος δήμαρχος κ. Ρώτας, μέλη του Λ.Ε.Σ., φίλοι και συγγενείς.

Φωτογραφίες των δημιουργιών της κ. Μαρίας Κορφιάτου κόσμησαν το ημερολόγιο του Λ.Ε.Σ. για το έτος 2023. Η κ. Λιγοψυχάκη στον χαιρετισμό – πρόλογο του ημερολογίου αναφέρει ότι, το Λ.Ε.Σ. δημιουργήθηκε πριν 107 χρόνια στην Ερμούπολη, από την τότε νεαρή δεσποινίδα Μαρία Καλλάρη, μέλος του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, κατ’ εντολή της Προέδρου Καλλιρρόης Παρρέν, η οποία και το εγκαινίασε επισήμως στις 16 Απριλίου 1915. Τα εξοχότερα ονόματα της τότε συριανής κοινωνίας αναφέρονται στα ιδρυτικά του μέλη, που ήταν και το πρώτο περιφερειακό παράρτημα. Η πολυσχιδής κοινωνικοπολιτική δράση του Λ.Ε.Σ. αφορά την εκμάθηση παραδοσιακών χορών και τραγουδιών, με εμφανίσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τμήμα ζωγραφικής, χορωδία, μαντολινάτα, μαθήματα πιάνου και λαϊκών μουσικών οργάνων, ρυθμική γυμναστική, κέντημα, διακοσμητική, εκμάθηση γλωσσών και τμήμα αργεντίνικου τάνγκο στο παρελθόν. Οι νέοι και οι νέες διδάσκονται εκτός των άλλων, την αγάπη στην παράδοση και την Εθνική Κληρονομιά, το ήθος, την αξιοπρέπεια και τον αυτοσεβασμό.

Συγχαρητήρια στην κ. Κορφιάτου, στην Πρόεδρο κ. Λιγοψυχάκη και στο Λ.Ε.Σ. που με την αδιάκοπη παρουσία του στα συριανά τεκταινόμενα, δικαιώνει επάξια τον τίτλο ενός από τα πλέον δραστήρια παραρτήματα του ιστορικού σωματείου.